Frezarko-wiertarka ZX7016 ''ZOSIA''

Należy stosować właściwe napięcie pasów. Naciągi za małe powodują nadmierne poślizgi pasów na kole pasowym, co zmniejsza trwałość pasów. Naciągi zbyt duże także powodują zmniejszenie trwałości pasa oraz szybsze zużycie układów łożysk wałów.
Po wyregulowaniu powinno się uruchomić nieobciążoną przekładnię i po krótkim okresie czasu dokonać sprawdzenia i ewentualnego wyregulowania naciągu pasa. Nowy pas podczas pierwszych godzin pracy ulega rozciąganiu. Po pewnym czasie wymagana jest kontrola i korekta naciągu pasa.
W ZX7016 zastosowano pasy typu A, dla których należy stosować siłę kontrolną 25 N. Możemy to to łatwo sprawdzić naciskając kciukiem na wagę kuchenną. Wskazania wagi około 2,5 kg to jest ta siła, którą musimy sobie zapamiętać i z tą siłą będziemy naciskać (z jednej strony) na pas w połowie odległości pomiędzy kołami.

StanisławKozdurkiewicz pisze: z tą siłą będziemy naciskać (z jednej strony) na pas w połowie odległości pomiędzy kołami.

i wtedy pas ma się uginać czy nie uginać?

Po napisaniu uwag dotyczących napięcia pasów przeczytałem o ugięciu, jakie zostało podane w pytaniu. Ponieważ wydało mi się to dziwne, postanowiłem odszukać swoją instrukcję i wreszcie znalazłem, co trochę trwało. Rzeczywiście jest tam rysunek, przekopiowany z chińskiego oryginału z podanymi wartościami. W oryginale podano nacisk 10 funtów, co odpowiadałoby wskazaniu wagi mniej więcej 4,5 kg. Z tym, że takie naciski w przypadku pasów normalnoprofilowych stosuje się do określania ugięcia pasów typu B. Pozostaje jeszcze kwestia nieszczęsnego ugięcia. Możemy przyjąć wartość podaną w instrukcji, ale jako wartość odnoszącą się do 1m odległości pomiarowej, czyli odległości pomiędzy punktami styku pasów z kołami. Dokładne obliczenia są dosyć skomplikowane, ale wystarczy, że będziemy wiedzieli, że dla tego rodzaju pasów ugięcie może się mieścić w przedziale 1,0 do 2,8 mm na 100 mm odległości pomiarowej. W naszej maszynie, ze względu na zastosowanie koła pośredniego, którego oś wprowadza dodatkowe opory, nie jest łatwo ustawić od razu właściwy naciąg. Jeżeli zależy nam na precyzji należałoby pomiar przeprowadzić po chwilowym uruchomieniu maszyny. Wydaje mi się jednak, że po pewnym czasie nabierzemy wprawy w ocenie naciągu. Poza tym nie popadajmy w przesadę. Bardzo dokładne pomiary nie są tutaj niezbędne.

Dziękuję @StanisławKozdurkiewicz za dokument, który przygotowałeś oraz drugi o osłonie.

Dorobiłem sobie grubszą rurę u tokarza, bardzo dobrze spasowaną (ledwo wchodzi, 5mm grubość ścianki). Zastanawiałem się chwilę czy blokadę obrotu kolumny na wrzecienniku zrobić na tym górnym zacisku / tulei. Ale teraz wiem, że to zwiększyłoby podatność na skręcanie. Im niżej tym lepiej.

Czy różnica między pustą rurą kolumny a wypełnioną piaskiem jest słyszalna/widzialna?

Obliczyłem z ciekawości jaką odporność na skręcanie ma epoxybeton. Wyszło mi, że pełny wałek z epoxy granitu będzie zachowywał się jak pusta rura stalowa o ściance 1.5 mm przy skręcaniu. Na pewno taki wsad tłumi drgania, ale patrząc na jego wytrzymałość to wynika z tego, że być może nie warto zawracać sobie nim głowy i wypełnić rurę piaskiem. Przynajmniej można potem piasek wysypać i wykorzystać rurę do czegoś innego (akurat ja mam honowaną rurę na tłoczysko, więc szkoda zalewać :)).

W jaki sposób pozbywałeś się luzów stołu / śrub pociągowych? W taki sposób jak Adam prezentuje na filmach, czy opracowałeś jakieś własne patenty?

Chciałem jeszcze dodać, że ze względu na stosunkowo niezbyt dużą moc przenoszoną przez przekładnię oraz raczej kiepskie łożyska (na przykład ja musiałem wymienić łożyska w silniku), lepiej nie stosować zbyt dużego napięcia pasów. Ponieważ długości odcinków pomiarowych wynoszą u nas od około 15 do 22 cm, to ugięcie powinno wynosić około 3 do 4 mm przy nacisku 25 N (2,5 kg). Przeprowadzenie tych pomiarów wcale nie jest takie bezproblemowe a przy częstych zmianach przełożeń byłoby niezwykle uciążliwe. Dlatego zachęcam do nabrania wyczucia. Po pewnej liczbie pomiarów będziemy w stanie określić prawidłowość napięcia pasów naciskając je palcem i wyczuwając stopień ugięcia. Dobrze przy tym starać się naciskać pas, który przy danym położeniu ma dłuższy odcinek pomiarowy, gdyż tam ugięcie jest większe i dlatego łatwiej wyczuwalne.
Przy częstych zmianach przełożenia bardzo ważne jest ułatwienie sobie tych czynności. Miedzy innymi chodzi o szybkie otwieranie i zamykanie osłony. Można to zrealizować na przykład tak, jak opisałem w swoim opracowaniu, zamieszczonym dzięki uprzejmości Adama Fx na stronie 130 #1299. Na stronie 27 pisałem tam też o rurce, ułatwiającej przesuwanie silnika, której średnica wewnętrzna wynosi 15 mm. Bardziej wszechstronną okazała się jednak rurka o średnicy wewnętrznej 17 mm, ponieważ można ją nasunąć również na pokrętło zacisku unieruchamiającego kolumnę, co ułatwia zaciskanie i zwalnianie tego zacisku z wyczuciem. Załączam zdjęcia takiej rurki. Jest to rurka ze stali nierdzewnej. Rączka została wykonana z owijki do rakiety tenisowej, którą można kupić w sklepach Decathlon.

Ja naciągam raczej za słabo niż za mocno. Tylko tyle, żeby się nie ślizgało. Cena zarówno paska klinowego jak i łożysk nie jest duża, ale łatwiej wymienić pasek niż łożyska.

Odpowiadam koledze detomastah #1424:
Jeżeli chodzi o zwiększanie wytrzymałości na skręcanie przez jakiekolwiek wypełnienie, to należy być bardzo ostrożnym, gdyż w amatorskich warunkach bardzo trudno uzyskać dokładne zespojenie wypełnienia z rurą, która jest wewnątrz dosyć gładka. Łatwo może dojść do sytuacji, w której nastąpi poślizg jednej warstwy w stosunku do drugiej. Pamiętajmy, że chodzi tutaj o bardzo małe odkształcenia, które jednak są zauważalne w odległości frezu od osi kolumny. Lepiej i łatwiej jest zastosować kolumnę z rury o grubszej ściance, tym bardziej że największy wpływ na sztywność mają warstwy zewnetrzne. Wszelkie wypełnienia będą raczej lepiej lub gorzej tłumiły drgania. Gdyby w grę nie wchodziło nadmierne obciążenie przekładni podnoszącej kolumnę, oraz koszt, to dobrze tłumiło by wypełnienie z drobnego śrutu ołowianego, gdyż jest on nieco elastyczny. Można też pomyśleć o żwirku zalanym elastycznym tworzywem. Wszystko wymagałoby jednak sprawdzenia doświadczalnego, gdyż są to sprawy dosyć skomplikowane i nie podejmuję się dokonania obliczeń. Jeżeli chodzi o likwidację luzu stołu, to wydaje się, że rozwiązania Adama są godne naśladowania. Luzy występują w wielu miejscach i każdy wymaga indywidualnego potraktowania. Luzy w łożyskach kasowałem przy pomocy podkładek sprężystych pod nakrętki pokręteł (trzeba od czasu do czasu sprawdzać dokręcenie). Inne luzy mogą wymagać dorobienia części. Przy okazji mogę zasugerować, może nie optymalne, ale łatwe i szybkie rozwiązanie blokady w kierunku Y. Można po prostu jeden z czterech wkrętów (tych z nakrętką kontrującą) dociskających listwę do kasowania luzu zastąpić wkrętem dociskowym. Jeżeli nie dysponujemy specjalnym wkrętem z kulką dobrze jest przed wkręceniem wkrętu, który ma być dociskowym, wprowadzić do otworu kulkę łożyskową o średnicy 6 mm.

Ja szybkie blokowanie osi Y rozwiązałem tak:
Kulki nie dawałem. Jedynie koniec śruby zeszlifowałem na półokrągło.
Odnośnie kolumny, dałem rułę ze ścianką 10 mm, bo razem ze stołem obrotowym muszę dość wysoko podnosić cały ten bałagan. Luzy na frezie zamocowanym w ER32 względem obrabianego materiału, po zaciśnięciu wszystkiego, mierzone po zrobieniu dźwigni z łoma i nacisku dość mocnym, max kilka setek.
Miałem jeszcze zalewać betonem z żywicy podstawę i korpus wrzeciona, ale na teraz nie widzę takiej potrzeby.

Coraz bardziej podoba mi się ta Zosia. Wprost proporcjonalnie do pieszczot jakie jej sprawiam...

Dodane 35 minuty 24 sekundy:
Zanim dopieściłem Zosię, na fabrycznym "wykonaniu" rozwaliłem dwa frezy. Teraz, po dłuższej pracy freza, wygląda cały czas jak nowy.

No właśnie, co sądzicie o blokowaniu posuwu jakie zaprezentował kolega MrWaski? Jest łatwiejszy do wykonania niż sposób Adama. Nie trzeba demontować stołu a w zasadzie to tylko ogranicza się do wymiany kołka dociskowego na śrubę.
A może powinnio być w czterech punktachkasowany luz? Chociaż w drugim posuwie są tylko dwa kołki dociskowe i dwie śruby blokujące.

@zuh Moim zdaniem jest to dobra opcja, tym bardziej że nie trzeba nic przerabiać. Ale z jedną uwagą. Jak zauważył @StanisławKozdurkiewicz warto dać tam kulkę. Kulka jest twarda i nie deformuje się od wibracji - przez co docisk jest przewidywalny. Te fabryczne czarne śruby dociskające które są na końcu zwężane u mnie się powyginały (spłaszczyły pod kątem).