Różnica w zachowaniu kwasu azotowego w zależności od stężenia wynika z tego, że kwas stężony jest kwasem utleniającym, a rozcieńczony nieutleniającym. Dlatego w pierwszym przypadku powstaje tlenek glinu (nierozpuszczalny, pasywacja) a w drugim dobrze rozpuszczalny azotan glinu (czyszczenie).
W przypadku takiej powierzchni czyszczenie chemiczne nie wydaje mi się dobrym pomysłem - nagar i inne zanieczyszczenia nierozpuszczalne które się tam znajdują nie pozwolą na reakcję. Będzie ona zachodziła tylko tam gdzie będzie dostęp do aluminium - powierzchnia wyjdzie nierówna i porobią się wżery.
Pomysł kolegi wyżej o czyszczeniu sodą wydaje się dobry.

slawek7 pisze: Czy kwasem azotowym rozcieńczonym można próbować, podobno nie reaguje z aluminium?

Właśnie rozcieńczony kwas dobrze reaguje z aluminium. Teoretycznie stężony może służyć do pasywacji, ale w praktyce nikt tak chyba nie robi.