RAczej nie wniesie to wiele do tematu. Ciekawostka.

Kiedy pracowałem w "HEFRZE" to jeszcze używali tam frezarek-kopiarek produkcji krajowej - z końca lat 60. Właściwie to były zwykłe frezarki pionowe, ale z dosyć lekkim wrzecionem (w końcu to tylko do frezów palcowych) sprzężonym z wodzikiem. Napęd pasem klinowym na kilkustopniowych kołach pasowych, jak w wiertarce stołowej. Wrzeciono miało własną oś Z, niezależną od Z suportu, sterowaną elektronicznie. Wodzik był prowadzony "na iskrze" po modelu wykonanym z żywicy przewodzącej prąd (czarna - więc najpewniej z dodatkiem grafitu) - Układ sterujący starał się przez cały czas utrzymać iskrę, bez zwarcia i przerw. Wzornik był mocowany na stole roboczym, obok obrabianej kostki, na odpowiedniej wysokości.

Osie X i Y poruszały się jak w szlifierce do płaszczyzn, i było to zrealizowane bardzo prosto, jak w szlifierce - os X jeździła tam i z powrotem, sterowana przełącznikiem, długość ruchu ustawiano dwoma kostkami. Przy każdym przełączeniu kierunku X oś Y przesuwała się o jakąś niewielką wartość.

Po zaoraniu całego prostokąta z kolei stół podnosił się o niewielką wartość, i w ten sposób realizowano kolejne przybrania. Trzeba było ustawić suport tak, żeby przy pierwszym przejechaniu powierzchni w zasięgu skrajnie wysuniętego w dół wrzeciona (i wodzika) był tylko górny skrawek obrabianej kostki i wzornika. I tak powolutku ze stalowej kostki wyłaniał się kształt tłocznika.

Co najzabawniejsze, elektronika była lampowa - jeszcze sprzed okresu płytek drukowanych - mieściła się w stalowej szufladzie, w najszerszym miejscu korpusu, przy podstawie. Ten układ musiał tylko utrzymać prąd w zadanym zakresie , i szybko reagować zmieniając wysuw wrzeciona. Przy wodziku była nawet tarcza amperomierza, można było sobie popatrzeć.

Działało to bardzo dobrze, dopóki np. nie przepaliła się lampa - i wtedy następował efektowny crash.