Opornica dekadowa

Rafalgl pisze: ↑

16 gru 2023, 08:27

Opornica jeszcze droższa, a niedokładność niskich rezystancji na poziomie 5 procent.

Tabelka o której mówisz:
1 / 0.01Ωx10 / 5% / 700mA
2 / 0.1Ωx10 / 5% / 700mA /
3 / 1Ωx10 / 2% / 700mA
4 / 10Ωx10 / 1% / 200mA
5 / 100Ωx10 / 0,5% / 70mA
6 / 1000Ωx10 / 0,1% / 20mA
7 / 10000Ωx10 / 0,1% / 7mA

Zacznijmy od wyjaśnienia co ona oznacza:
rezystory na poziomie 2 (1Ω) mają tolerancje 2% - w przybliżeniu +-0.02Ω - wartość zbliżona do wartości rezystora na poziomie 1.
rezystory na poziomie 3 (10Ω) - tolerancja 1% - +-0.1Ω - czyli tyle samo co wartość rezystora na poziomie 2
...
poziom 7 (10000) - 0.1% -> +-10Ω - tyle samo co rezystancja na poziomie 4.

Krótko mówiąc - projektant tej dekady chciał żeby miała - w przybliżeniu - 3 miejsca znaczące.
możesz ustawić rezystancją 1.35Ω i uzyskana wartość będzie się mieścić pomiędzy 1.33-1.37Ω
możesz ustawić 135 - i uzyskana wartość będzie pomiędzy 134Ω i 136Ω itd.


Tolerancja "wyższych" wartości tak bardzo dominuje że wstawianie bardzo drogich, precyzyjnych rezystancji na niskich zakresach nie ma większego sensu.
Jeśli zakres 0.01Ω jest traktowany poważnie - same przełączniki muszą kosztować fortunę...
Imho - to bardzo dobre, sensownie zaprojektowane urządzenie.

Teraz coś na temat tanich dekad (czyli pudełek z rezystorami) których producenci nawet nie silą się na publikowanie tego typu danych. Te dekady również mają swoje zastosowania - całkiem fajnie jest mieć taki uniwersalny rezystor który (w przeciwieństwie do potencjometru) nie przestawia się "sam" przy każdym wstrząsie. Pytanie tylko ile pracy warto zainwestować żeby takie pudełko wyglądało "profesjonalnie"
Osobiście - zamiast eleganckich obudów z pokrętłami do takich zastosowań wolę taniutkie płytki w których rezystancje wybiera się zwierając "goldpiny" - mają tą zaletę że można zmieniać ustawiania bez rozwierania obwodu

Jeszcze co do mocy rezystorów, bo Rafalgl napisał że chce dać jako rezystory dużej mocy te rezystory na najniższych zakresach.
A tak nie powinno być. Rezystory w takiej opornicy są zawsze łączone szeregowo, a więc będzie przez nie przepływał taki sam prąd. Najbardziej będą się więc grzały rezystory o największych wartościach.
Pytanie tylko jak bardzo się będą grzały, bo są pewne ograniczenia.
Na najniższym zakresie uda się przepuścić największy prąd, więc te rezystory będą się grzały najmocniej. Większe grzałyby się bardziej, ale pod warunkiem że były by włączone. Na niskim zakresie nie będą włączone więc się po prostu nie będą grzały. Zagrzeją się więc te najmniejsze, ale tylko trochę bo maksymalny prąd ograniczają przełączniki. Może będzie on na tyle mały że nie uda się przepuścić odpowiednio dużego prądu do zagrzania rezystorów o małych wartościach.
Na najwyższym zakresie najbardziej się będą grzały największe rezystory. Tyle że na najwyższym zakresie rezystancja jest duża, a więc prąd będzie niewielki i moc tracona także niewielka. Może więc i największe rezystory będą się grzały najmocniej, ale to będą jakieś miliwaty.
Dopiero na średnim zakresie uzyskasz na tyle sporą moc żeby rezystory się mocno grzały, i tymi grzejącymi się rezystorami będą rezystory średnie.
Wniosek jest taki: największej mocy powinny być rezystory średnie. Najmniejsze mogą mieć mniejszą moc (maksymalny prąd i tak będzie ograniczany przez przełączniki), ważne tylko żeby miały odpowiednio duży prąd pracy.

Pytanie tylko do czego dekada ma być stosowana.
Czasami warto mieć pod ręką małą płytkę z kaskadą oporników w układzie R-2R która dzieli napięcie wg nastawy BCD

Może nie być do niczego.
Ja w całym życiu zaawansowanego zajmowania się elektroniką nigdy nie potrzebowałem jakoś szczególnie takiej opornicy.
I to mimo uruchamiania układów analogowych.
Takie opornice mają jedną duża wadę: dużą indukcyjność. To w wielu przypadkach utrudnia albo wręcz uniemożliwia ich użycie.
Nie mówię że się na pewno nie przyda, tylko że może się przydawać bardzo rzadko. A zajmowane miejsce to też problem. A z tego co widzimy Rafalgl tworzy mnóstwo urządzeń których potem nie używa, a jednocześnie sam mówił że ma problem z miejscem.

Rafalgl pisze: ktoś zaraz wyskoczy z opornicą za 12 tysi wyprodukowaną przez NASA

Rezystor dekadowy R-100 CEM: http://sklep.avt.pl/pl/products/rezysto ... 82921.html - 0.175 tysi.

atom1477 pisze: ↑

16 gru 2023, 18:33

Może nie być do niczego.
Ja w całym życiu zaawansowanego zajmowania się elektroniką nigdy nie potrzebowałem jakoś szczególnie takiej opornicy.

Z tego co pamiętam - najbardziej użyteczne były w szkole, podczas ćwiczeń z elektrotechniki i miernictwa
Mieliśmy do do dyspozycji ustroje pomiarowe, dekady rezystancyjne, całą kupę kabli i nauczyciela który bardzo chciał wlać odrobinę oleju w nasze łepetyny
Z drugiej strony - praktycznie nigdy nie potrzebowaliśmy JEDNEJ dekady, niemal zawsze potrzebne były co najmniej dwie (połowa mostka) a czasem - trzy.
Od czasu kiedy mam nowoczesny multimetr i miernik LC praktycznie nigdy nie potrzebowałem dekady rezystancyjnej (imho - znacznie lepiej zainwestować w porządny mostek LCR)

Ona nie jest wcale taka duża, te pokrętła mają raptem 22mm średnicy, obudowa wielkości pół kartki A4, także spoko. Na razie wyszukuję odpowiednie rezystory; celuję w Dralorica, bo mają niezłe parametry. A z moich urządzeń korzystam regularnie, szczególnie z zasilacza 50V (i nawet wolę go od tego hanteka, który przekłamujke prąd i ma tak wrażliwe enkodery że już spaliłem kilka diod zmieniając wartości), wzmacniacza lampowego, odciągu oparów, transformatora separacyjnego (choć częściej robi on za przedłużacz; dodatkowe gniazdko ).

Zastanawiałem się do czego może przydać się ta dekada. Jedyne rozsądne zastosowanie to samodzielna budowa mostka RLC, na przykład takiego: http://delibra.bg.polsl.pl/Content/1740 ... C_E314.pdf - w instrukcji są podane elementy składowe, dokładności zastosowanych rezystorów, schematy pomiarów, a nawet płytki PCB mostka.
A jeśli nie do tego to jestem za takim rozwiązaniem:

grg12 pisze:wolę taniutkie płytki w których rezystancje wybiera się zwierając "goldpiny" - mają tą zaletę że można zmieniać ustawiania bez rozwierania obwodu

Biblioteka: mierniki,

No ten mostek mnie zaciekawił, i zgodzę się że jest to fajny pomysł na przyszły projekt. Przymierzam się zatem do długo odwlekanego zakupu galwanometru, między innymi do tego celu.

Pierwotnie planowałem dobudować dekadę pojemnosciową, indukcyjną i używać ich w komplecie z oscyloskopem do projektowania filtrów zasilania, zwrotnic głośnikowych itp.