cnc.info.pl - FORUM CNC

Witam. Jestem początkującym metrologiem.
Czasami spotykam się w swojej pracy z różnego rodzaju piastami, bębnami, rolkami, itp. elementami obrotowymi po toczeniu oraz ich rysunkami wykonawczymi, które wymiarowane są podobnie jak pokazuje poniżej.



Elementy te mają wytoczoną, wąsko tolerowaną średnicę wewnętrzną pod łożysko oraz szyk otworów pod śruby. Średnica szyku otworów może mieć tolerancję np. +-0,2mm tak jak tutaj, a same otwory mogą być gwintowane i nie są wprost tolerowane na rysunku. Nie mają też osobno określonej tolerancji pozycji, ani też nie są zwymiarowane jako współśrodkowość szyku otworów, względem środka tej średnicy 90.
Zakładając że dokonuję pomiaru na współrzędnościowej maszynie pomiarowej, mogę wyznaczyć średnicę okręgu podziałowego 150, przesunięcie jego środka w stosunku do środka średnicy 90 (którego środek ustawiam jako bazę), a także położenie poszczególnych otworów fi6. Co w sytuacji gdy średnica podziałowa wykonana jest idealnie (załóżmy tak na potrzeby rozważań) na 150.00mm, lecz jej środek jest przesunięty względem środka średnicy 90 o np.0,46mm. W takiej sytuacji może się zdarzyć że jeden otwór jest w odległości 74.54mm, a przeciwległy w odległości 75,46mm.
Spełniam wymagania rysunkowe (średnica 150 jest wykonana w tolerancji), ale widać gołym okiem że otwory są przesunięte i montaż może być później niemożliwy.

Jak należy interpretować taki rysunek, bo wydaje mi się że albo coś źle rozumiem albo brakuje czegoś na rysunku ?

kamil97 pisze: ↑

24 wrz 2022, 16:00

Co w sytuacji gdy średnica podziałowa wykonana jest idealnie (załóżmy tak na potrzeby rozważań) na 150.00mm, lecz jej środek jest przesunięty względem środka średnicy 90 o np.0,46mm. W takiej sytuacji może się zdarzyć że jeden otwór jest w odległości 74.54mm, a przeciwległy w odległości 75,46mm.
Spełniam wymagania rysunkowe (średnica 150 jest wykonana w tolerancji), ale widać gołym okiem że otwory są przesunięte i montaż może być później niemożliwy.

Przekombinowałeś.
Środek dowolnego otworu ø15 ma być pomiędzy 148,8/2 a 150,2/2 od środka detalu. To jest wymiar liniowy a nie żadna średnica.

tuxcnc pisze:148,8/2

Jak już to 149,8

Tutaj kłania się norma która ustala tolerancję tzw nie tolerowanych wymiarów
Fachowo się to nazywa
TOLERANCJE WARSZATOWE DLA ODCHYŁEK WG NORMY ISO 2768-1
https://www.e-darmet.pl/wymiary-nietole ... d-144.html

lub jest to określone na rysunku w tabelce.

Arias2 pisze: ↑

24 wrz 2022, 18:40

Tutaj kłania się norma która ustala tolerancję tzw nie tolerowanych wymiarów

Nie.
Ta norma określa coś zupełnie innego.

kamil97 pisze:jej środek jest przesunięty względem środka średnicy 90

tuxcnc pisze:Ta norma określa coś zupełnie innego.

I tutaj właśnie stosuje się normy warsztatowe które są zazwyczaj opisywane na rysunku i są zależne od wymiaru.
Nie istnieje żadna metoda na ustalenie idealnego środka jednego detalu robionego na dwóch maszynach czy nawet przy dwóch mocowaniach.
Zawsze będzie odsunięty od środka mniej lub bardziej.

Arias2 pisze: ↑

24 wrz 2022, 19:32

I tutaj właśnie stosuje się normy warsztatowe

Nie.
Tutaj nie stosuje się norm warsztatowych, bo tolerancja jest podana.
Problem polega wyłącznie na tym, że nikt tutaj nie rozumie co powinien mierzyć i skąd.
A zmierzyć należy odległość środka otworu od środka detalu.
Środek otworu jest w środku otworu, środek detalu jest w środku detalu i tutaj nie ma żadnej tolerancji, bo nie ma czego tolerować.

tuxcnc pisze: bo tolerancja jest podana.

Tolerancja jest podana dla wymiaru 150 +-0,2 a nie dla jego położenia.
Zakładasz że wymiar 90 jest już wykonany i na nim bazujesz swoje założenie.
Równie dobrze można wykonać pierwsze otwory 15 i na nich bazować resztę.

a co to jest oś symetrii?

No właśnie i tego się powinnismy trzymać, że wszystkie wymiary są związane z osią symetrii. Jeśli jest przesunięcie osi symetrii koła otworów i średnicy pod łożysko, to mamy dwie osie symetrii, a więc symetrii nie ma żadnej. Po to jest ta linia ciągło punktowa, żeby była.

Element ma być symetryczny!

Rysunek, w którym oznaczono wymiary a one nie posiadają oznaczonej tolerancji to mimo wszystko i tak tolerancjom wg normy, dobry konstruktor umieści stosowną informację a ty jako przyszły KJ powinieneś koniecznie poznać normę ISO 2768-1.
Ponadto w zainteresowaniu powinna być ISO 2768-2.
Do tego dobrze zapoznaj się z wiedza dotyczącą tolerancji geometrycznych (kształtu, kierunku, położenia, bicia).
Dokładając widzę w zakresie tolerancji powierzchni będzie to stanowiło fundament twej pracy.