Tyka pisze:Jeżeli konstruktor chce określić dokładne umiejscowienie jakiegoś elementu, najlepiej wrzucić wymiary bazowe w prostokącie (bez odchyłek) oraz tolerancję w której zawrzeć dopuszczalną odchyłkę ?

Wymiary teoretyczne w prostokątnych ramkach określają położenie pola tolerancji elementu względem powierzchni/linii bazowych. Wielkość i kształt pola tolerancji jest podana w ramce.
Z rysunku wynika, że bazą ma być oś lewego dużego otworu. Domyślam się (bo tego dokładnie nie widać), że w odległości 29,978 i 48,669 jest jakiś inny otwór, którego płożenie względem otworu bazowego jest istotne. To co narysowałeś czytam tak: w odległości 29,978 w górę i 48,669 w prawo od osi otworu bazowego znajduje się cylindryczne pole tolerancji o średnicy cylindra 0,006 mm. W tym polu powinna znajdować się oś drugiego (zależnego) otworu. Każdy element, w którym oś tego drugiego otworu znajdzie się wewnątrz cylindra tolerancji położenia będzie poprawnie wykonany.
Wątpliwości budzi przyjęcie osi otworu nietolerowanego jako bazy. Dokładność warsztatowa prostopadłości takiego otworu w klasie wykonania H wynosi 0,2 mm.

Tyka pisze: Często się stosuje takie rozwiązanie przy określaniu bardzo dokładnych wymiarów ?

Sposób wymiarowania jest też ściśle związany ze sposobem pomiaru. Podając wymiary i ich tolerancje trzeba brać pod uwagę przyrządy pomiarowe jakie będą niezbędne do sprawdzania poprawności wykonania wymiarów.

Tyka pisze:Chce zastosować wymiar w prostokącie - basic dimension z różnych źródeł wyczytałem, że jest to wymiar teoretycznie dokładny, a więc jeśli oznaczam jakiś wymiar jako basic to zakładam, że wykonawca detalu ma w teorii wykonać ten wymiar w nominale ?

Wymiar teoretyczny, to znaczy że jego tolerancja jest 0,0. Przy tak określonym wymiarze tolerancja jest podawana w ramce tolerancji.

Tyka pisze:w jakim celu stosowane są wymiary w prostokącie i jak je rozumieć ?

Rozumiem to tak

Wymiar w ramce to wymiar idealny (taki z rysunku, np. CAD). Jest on podstawą do wyznaczenia położenia pola tolerancji, w którym powinien się znaleźć wymiar rzeczywisty (obserwowany).
Zamieszczony rysunek i podane wymiary czytam tak:
- Na rzeczywistym wyrobie opisuję prostopadłościan, którego ściany są styczne do poszczególnych boków, poczynając od boku bazowego A.
- Bazą pomiarową jest płaszczyzna styczna do powierzchni elementu oznaczona literą A w kwadracie.
- Pole tolerancji, w którym powinna znaleźć się oś otworu fi 25 znajduje się w odległości 50 mm od płaszczyzny A w kierunku dłuższego boku oraz 30 mm od płaszczyzny prostopadłej do A i stycznej do boku o długości 100 mm (umownie B).
- Pole tolerancji jest prostokątem o wymiarach 0,1 x 0,25 mm i zajmuje obszar od 49,95 do 50,05 mm od płaszczyzny A w kierunku boku 100 mm oraz od 30,0 do 30,25 mm licząc od płaszczymy B.
- Rzeczywista (zaobserwowana) oś otworu powinna znaleźć się w prostopadłościanie, którego podstawą jest pole tolerancji a wysokością grubość elementu (nie podana na rysunku).
- Ponieważ na rysunku nie podano tolerancji prostopadłości osi otworu, przyjmuje się tolerancję warsztatową, która dla wymiaru fi 25 w dokładnej klasie wykonania wynosi 0,2 mm.
Komentarze do wymiarów podanych na rysunku:
Tolerancja położenia osi otworu jest różna w zależności od kierunku: w kierunku boku 100 mm tolerancja jest 0,1 mm w kierunku boku 50 mm tolerancja położenia osi 0,25, a największa po przekątnej prostokąta pola tolerancji 0,269 mm. Tak być nie powinno.
Moim zdaniem powinno się zastosować jednolity system opisu tolerancji np. ustalić dwie bazy wymiarowe, główną A i drugorzędną B, dwa wymiary bazowe 50 i 30 mm oraz tolerancję położenia będąca okręgiem (znak ⌀ przed liczbą tolerancji). Jeśli byłaby istotna prostopadłość otworu, dodałbym trzeciorzędną bazę C. Na ostateczny wynik ma wpływ kolejność baz.

(Obrazek z książki Zbigniewa Humiennego "Podstawy nowoczesnej metrologii warsztatowej")