"poza stołem "0" .... lepiej w jednym punkcie mierzonej płaszczyzny który wydaje nam się najniższy/najbliższy/neutralny albo taki być powinien (jak np punkt na dole środka osi stołu) ustawić na czujniku "0",
będzie to baza, i do niego odnosić pozostałe wymiary na płaszczyźnie.
Będzie łatwiej zinterpretować wynik, bo "0" w "powietrzu"poza mierzoną powierzchnią nie jest faktycznie dla nas bazą.
Jeśli teraz także u góry (pośrodku szerokości) czujnik pokaże "0", to w osi pionowej mamy stolik równolegle, a ewentualne odchyłki po bokach na tym samym poziomie powinny być symetryczne - jeśli z lewej ileś "+", to z prawej tyle samo "-", i odwrotnie.
Jeśli natomiast po obu stronach osi pionowej mamy "+" czy "-", albo bardzo niesymetryczne wskazania, to mamy "banana" na powierzchni stołu.
Może się zdarzyć tak, że w osi pionowej na środku "0" a po rogach różne wyniki - powierzchnia stołu zwichrowana..
I zawsze na koniec pomiaru sprawdź na powrót czy czujnik w bazie (punkcie "zero") nadal pokazuje "0" - jeśli nie, to układ pomiarowy jest mało stabilny(gibki), i pokazuje błędne odczyty (albo wskazania czujnika nie są powtarzalne)
piromarek pisze:Myślałem o diateście na ramieniu obrotowym. On powinien chociaż pokazać czy oś uchwytu jest inna niż 90 stopni do stolika.
TOP67 pisze:Tak. Płaszczyzna stolika raczej jest równoległa do prowadnic. To cały stolik jest odchylony.
A możesz to sprawdzić montując podstawę magnetyczną czujnika na uchwycie tokarki jak na zdjęciu nizej,
i ustawić czujnik tak, by przy obrocie uchwytu czujnik dotykał raz dołu płaszczyzny stolika przystawki, raz góry (w osi pionowej),
W ten sposób mierząc po rogach stołu przystawki można stwierdzić czy jego płaszczyzna jest równoległa w obu osiach (pionowej i poziomej) do płaszczyzny prostopadłej do osi wrzeciona (czyli notabene do płaszczyzny czołowej uchwytu). Będzie to chyba najbardziej dokładny pomiar równoległości obu płaszczyzn..
piromarek pisze:Wiem, że detal mocujemy w szczękach, ale jakoś nie mam przekonania do setnych wykonania samych szczęk i jednak jakiegoś luzu na prowadzeniu tychże.
Może źle zrozumiałem, ale w uchwycie tokarki montujesz frez, a detal w imadle przykręconym do stołu przystawki. Można też zamiast fabrycznej przystawki zamontować na odpowiednim kątowniku szufladkę narzędziowa zdjętą z tokarki.
Możliwości są dwie:
- albo oś wrzeciona nie jest równoległa do osi łoża w płaszczyźnie pionowej("wyje" do góry), co łatwo sprawdzić czujnikiem za pomocą równego wałka wg pkt 2 lub 8 tego schematu
- a jeśli pomiar wykaże, że wałek (oś wrzeciona) nie podnosi się do góry na jego końcu, to uchyb wynika z zamocowania przystawki frezarskiej (kątownik nie trzyma kąta - do sprawdzenia czujnikiem albo kątownikiem, lub nierównoległe/skośne płaszczyzny samej przystawki, co łatwo sprawdzić czujnikiem kładąc ją do pomiaru na jakimś równym blacie po którym przesuniemy czujnik)
pytanie:
czy przy tym pomiarze tuleja konika była lekko ale suwliwie zaciśnięta (by wykasować jej luz w korpusie)?
Jeśli nie, to pomiar może być fałszowany przez ten luz.
Ale zacząłbym od tego, że przed innymi pomiarami sprawdzasz bazę, czyli czy wolny koniec wałka pomiarowego którego walcowej geometrii raczej nie ma co negować jeśli jest fabryczny, nie bije(zatacza)
Takie bicie jak na filmie możesz uznać za zupełnie satysfakcjonujące dla amatorów(na drugim końcu trzpienia przy osadzeniu w gnieździe nie powinno być praktycznie żadnego, ale wskazówka czujnika może drgać od tarcia).
W takim przypadku możemy uznać, że mamy bazę do badania równoległości osi wrzeciona i łoża tokarki jak na filmie kolegi,
i ewentualnej korekcji ustawienia wrzeciennika(i osi wrzeciona) do łoża
Jeśli jednak przy obrocie bicie na wolnym końcu trzpienia pomiarowego znacznie przekracza 0,01mm, to zaznacz na wałku punkt w którym odchyłka jest największa (ja zaznaczam sobie cienkopisem kreskę i piszę jego wartość +x,xx jak tu , )
oraz punkty orientacyjne ich wzajemnego ustawienia na trzpieniu pomiarowym i końcówce wrzeciona.
Wybij trzpień z gniazda, i zamocuj ponownie odwrócony o 180° w stosunku do punktu na wrzecionie.
Jeśli teraz bicie mierzone na wolnym końcu ma swoje apogeum(powinno być takiej samej wartości) po przeciwnej stronie niż uprzednie zaznaczenie, to znaczy, że:
- gniazdo we wrzecionie bije mając nierównoległą swoją oś do osi wrzeciona, (lub może jest tylko uszkodzone-zbite, zatarte, itd),
- wrzeciono jest wygięte(co można sprawdzić w kłach po demontażu wrzeciona, lub we wrzecienniku przystawiając zegar do środka wrzeciona), lub ma wadliwe/bijące/ łożysko raczej przednie niż tylne(ale wtedy będzie też bicie trzpienia przy gnieździe lub/i bicie samego gniazda ),
- miedzy gniazdem wrzeciona a stożkiem trzpienia jest brud (czasem wystarczy usunąć pozostały tam włosek ze szmaty do czyszczenia)
Jeśli jednak po odwróceniu wałka bicie ma dalej apogeum w zaznaczonym pierwej punkcie, to niestety trzpień jest krzywy(sprawdzić środek mocując w kłach)
Potem w analogiczny do badania osi wrzeciona sposób trzpieniem pomiarowym osadzonym w tulei konika powinniśmy zbadać równoległość tulei wysuwnej konika do osi łoża, bo przy ich nierównoległości każde wysuniecie z korpusu na inną niż przy pomiarach współosiowości do wrzeciona długość będzie wprowadzać błąd wichrujący ich współosiowość po-zakupie-tue-35-t32518-690.html
Można też zmierzyć samą tuleję,
ale to mniej dokładny niż z trzpieniem sposób, w dodatku nie daje odpowiedzi o współosiowości osi gniazda z osią tulei.
I koniecznie należy pamiętać o zaciskaniu tulei konika w korpusie przed pomiarem, bo luz tulei może prowadzić do fałszywych wniosków
Dopiero mając pewność, że oś wrzeciona jest równoległa do osi łoza (zarówno w płaszczyźnie poziomej a, jak i pionowej b!),
oraz oś tulei konika do osi łoza też jest równoległa, można przystąpić do badania i ustawienia współosiowości wrzeciona i konika za pomocą pomiaru liniowego trzpienia pomiarowego podpartego kłem, lub mocowanego w kłach,
albo cylindryczności/stożkowatości przetoczonego w kłach wałka
Po ustawieni tego mamy pewność, że mamy ustawioną prawidłową geometrie tokarki jeśli chodzi o oś toczenia, i może być bazą do badania prostopadłości ruchu sań poprzecznych..
Przyglądałem się temu tematowi od dłuższego czasu i chciałbym wtrącić jeśli pozwolicie swoje 3 grosze.
Nóż o trzonku 8x8mm to bardzo wiotki nóż, zwłaszcza jeśli jest wystawiony dość daleko jak widać na filmie (jeśli dokładnie jak na zdjęciu to ok 30mm!). I nic dziwnego, że wpada w drgania i powstaje"rybia łuska" na materiale.
Ten nóż powinien wystawać z kostki maksymalnie na długość odsadzenia, a najlepiej jeszcze krócej (podobnie jak i inne noże, tu kolega powinien wziąć do serca starą tokarską zasadę która mówi : zawsze mocować narzędzia czy materiał najkrócej jak tylko można ! ). Jeśli nie możesz z jakiegoś powodu zastosować grubszego noza albo tego chociaż cofnąć bardziej, to przynajmniej podłóż pod jego trzonek jakiś inny trzonek(lub listwę, itd) który wejdzie w kostkę (pod całą długość noża od początku do końca) by maksymalnie zwiększyć jego sztywność. Kostkę oczywiście ustaw na nowo do wysokości, i tak jak napisał kolega - lepiej jak już będzie deczko niżej niż za wysoko, bo wtedy bardziej trze o materiał gniotąc go a nie skrawając (zwłaszcza przy bardzo małym ap czyli głębokości skrawania). Powinno wiele pomóc (pomijając inne przyczyny).
Odniosę się także do rosyjskiego filmu zamieszczonego przez jednego z kolegów jako instrukcji w ustawianiu równoległości osi wrzeciona do łoża(o ile dobrze kolegę zrozumiałem), bo wg mnie umieszczając w kłach(!) wałek pomiarowy, lub tocząc wałek do pomiarów, nie ustawimy wrzeciona do łoża a jedynie możemy ustawić równoległość osi obrotu materiału(toczenia) do osi łoża(przestawiając konik). I to tylko do dokładnie tej długości zamocowanego materiału, bo kiedy założymy krótszy lub dłuższy, to równoległości już niestety nie będzie (postaram się to udowodnić w kolejnych wpisach bo teraz jestem w pracy ). Równoległość wrzeciona można ustawić tylko mocując w uchwycie i przetaczając do pomiaru cylindryczności niepodparty wałek, lub trzpień pomiarowy bezpośrednio w stożku wrzeciona (uwzględniając jego dokładność wykonania na wynik pomiaru).
Mocowanie gotowego wałka pomiarowego w uchwycie nie daje żadnej pewności poprawności pomiaru, bo szczęki zawsze mają jakiś luz potrzebny do działania/przesuwania, i wałek tak mocowany będzie mniej lub bardziej bił/zataczał końcem. A to już fałszuje wynik pomiaru przesuwu czujnika wzdłuż wałka/w płaszczyźnie poziomej/ sumując bicie wałka w szczękach i przekoszenie osi wrzeciona..
Reasumując sytuację przedstawioną wyżej przez kolegę 123ag należy wydatnie zwiększyć sztywność narzędzia w tym układzie, a owe "gwinty" pojawiające się (cyklicznie) na powierzchni to tylko wynik rezonansu sumy składników sił skrawania, oporów i sztywności w jaki w wpada cały układ zaznaczając jego szczyt(maksimum fali) na skali długości materiału (w elektronice nazywa się to "fala stojąca")
cdn...
Mam propozycję by może zanim kolega zacznie rozbrajać tokarkę, to niech sobie poczyta(jeśli nie czytał) taki poradnik dla początkujących. Będzie miał wyobrażenie o co w tym wszystkim chodzi (niestety niektóre ilustracje już zniknęły) http://pfmrc.eu/index.php/topic/60403-f ... y-romanj4/
A co do pierwszego zdjęcia kolegi, to miał szczęście, że przy takim wystawieniu z uchwytu bez podparcia, i krótkim mocowaniu ma jeszcze cały uśmiech...
I jeszcze dwie stare tokarskie maksymy do zapamiętania na przyszłość: 1 - Detal do wykonania danego zabiegu(obróbki) mocujemy w uchwycie zawsze najkrócej jak się tylko da, przy czym im większa średnica tym krócej, a długie daleko wystawione podpieramy.
2 - Przetoczony przedmiot zamocowany w uchwycie tak długo będzie idealnie współosiowy, dopóki go nie odmocujemy !
To mam problem. Przetaczałem fi40 300mm bez podparcia i wałek nie jest ani trochę gładki.
Dla kompletu mamy zbyt mało informacji by zdiagnozować przyczynę, na poniższym zdjeciu widać ile czasem zależy od dobranych parametrów i metody(np z podparciem czy bez)
Podaj jaką głębokość skrawania stosowałeś przy przetaczaniu, jakim nożem(najlepiej zrób zdjęcie noża i mocowania w tokarce), geometria noża, jeśli składak to jaka płytka, z jakim promieniem bo to dla głebokosci skrawania ma wpływ (zakładam, że wysokość do osi była prawidłowa)
Tu ewidentnie widać tzw "rybią łuskę" ,
- albo luzy wrzeciona i podrywa materiał(ø40mm raczej nie będzie tu wiotkie),
- albo wina leży po stronie narzędzia(niewłaściwa geometria, kąt przystawienia, źle dobrane do nich parametry skrawania, wiotkość samego narzędzia),
- lub jego zamocowania, a tu już jest sporo możliwości - wystawienie, luzy sanek lub całego suportu, wiotkość mocowania, zbyt mała masa suportu/maszyny itd)
Najlepiej jak zrobiłbyś jedno/kilka zdjęc z procesu toczenia, oraz zdjecia przecinaka bo przecinanie jest zawsze testem dla tokarki, ale narzędzie musi być własciwe(geometria)
Luzu na śrubie można się dość prosto pozbyć sposobem jak poniżej, bo inaczej zwłaszcza przy przecinaniu może być kicha nawet jak będzie luz 0,4mm po prostu nóż będzie sobie skakał do przodu i tyłu w jego ramach produkując igiełki zamiast wstęgowego wióra (chatter - search.php?author_id=19147&t=88621&sr=posts
a i przy wzdłużnym toczeniu może powstawać "rybia łuska" lub jest jedną z przyczyn miejscowego powstawania głębszych bruzd zamiast gładkiej powierzchni , zależy jak nóż się będzie cofał...
Zamocowanie korpusu Multifixa na sankach narzędziowych jest bardzo ważne, i trzeba poświęcić temu dużo uwagi by nie mieć potem problemów z samą obróbką i trzymaniem wymiaru po zmianie narzędzia, (dla której to przecież wygody zmieniamy imak !)
Musisz albo dotoczyć do mocowania Multifixa tulejkę redukcyjną ø8/ø10mm (najłatwiej), i to z taką dokładnością by był możliwy suwliwy ale bezluzowy montaż i bębna i szpilki.
A najlepiej wytoczyć nową dokładnie dopasowaną do bębna szpilkę ø10mm(z grzybkiem od spodu ), bo handlowe śruby są zazwyczaj poniżej pełnego wymiaru, a łebki mają za małe do naszego celu, i powiększyć(kalibrując rozwiertakiem) otwór pod nową szpilkę i jej grzybek w sankach narzędziowych.
Czemu korpus imaka musi być bardzo sztywno, bez możliwości ruchów jakichś ewentualnych na boki czy bujania(sama śruba, nawet najmocniej dokręcona nie utrzyma), z których nie zdajemy sobie sprawy, a ujawniają się tylko po przystawieniu czujnika do kostki z narzędziem lub korpusu w czasie obróbki ?
Bo o ile na "wiotkim" zamocowaniu imaka toczyć jeszcze się jako tako da (z niestety wątpliwą powtarzalnością wymiaru), to przy przecinaniu które zawsze jest sprawdzianem sztywności tokarki, wszystkie nadmierne luzy, także w zamocowaniu bębna imaka do sanek narzędziowych, pod wpływem drgań prędzej czy później się ujawnią, uniemożliwiając często przecinanie w ogóle.
Zazwyczaj występuje wtedy silny tzw "chatter" - spowodowane brakiem sztywności szkodliwe dla procesu skrawania drgania narzędzia względem materiału, powodujące gwałtowne zmiany głębokości skrawania (od zera do maximum), skutkujące tworzeniem "igiełek" zamiast wstęgowego wióra Animacja pokazuje na przykładzie cięcia jak to postępuje w praktyce youtu.be/2KceXIKPWEo,
,
także podczas toczenia wzdłużnego takie zjawisko też może zachodzić, zarówno z powyższych powodów jak również niewłaściwego, zbyt długiego wystawienia materiału z uchwytu, co pokazuje film poniżej.
youtu.be/HotV4HtmR6Y
Bęben trzeba zamocować nie tylko przy pomocy środkowej szpilki, ale także bocznego kołka ustalającego, który zapobiegnie obróceniu bębna(i narzędzia) wokół szpilki pod wpływem sił skrawania.
Bęben ma do tego celu dwa otworki dzięki którym możemy go zakołkować unieruchomić stożkowym zatrzaskiem(jak duże klasyczne imaki tokarskie). imak-multifix-t73689.html
Najpierw jednak należy bęben ustawić i zacisnąć dzięki środkowej szpilce(bez blaszanej pokrywki ze skalą)
tak, by długa ścianka zamocowanej kostki była równoległa do osi toczenia - najlepiej ustawić kąt za pomocą czujnika mocowanego magnetyczną podstawą do np uchwytu tokarskiego lub wrzeciennika, łoża) i przesuwać kostkę (sankami poprzecznymi) wzgledem nieruchomego czujnika
potem przez boczny otworek napunktować sanki dopasowaną średnicą szpilką ze stożkiem, zdemontować bęben, nawiercić odpowiedni otwór, i zakołkować(albo jak niżej). Ja zamiast walcowego kołka wbijanego w sanki dałem w bęben szpilkę ze stożkiem dociskaną do (mniejszego niż średnica kołka) otworu w sankach poprzez mocną sprężynkę ściśniętą od góry pokrywką ze skalą. Ten sposób pozwala na korektę - ewentualnie podpiłowanie we właściwą stronę otworka w sankach narzędziowych w który wchodzi stożek szpilki ustalającej, by dokładnie skorygować ustawienie bębna i kąta kostki do osi toczenia.
Tak ustawiony bęben raz, że się nie obróci, a dwa - nie będziemy musieli martwić się o każdorazowe prostopadłe czy równoległe ustawienie kostki i narzędzia do osi toczenia.
)
),
). Równoległość wrzeciona można ustawić tylko mocując w uchwycie i przetaczając do pomiaru cylindryczności niepodparty wałek, lub trzpień pomiarowy bezpośrednio w stożku wrzeciona (uwzględniając jego dokładność wykonania na wynik pomiaru). 
), bo handlowe śruby są zazwyczaj poniżej pełnego wymiaru, a łebki mają za małe do naszego celu, i powiększyć(kalibrując rozwiertakiem) otwór pod nową szpilkę i jej grzybek w sankach narzędziowych.
