Szanowny Kolego Olo. Jak zapewnie dobrze wiesz że w bazowaniu maszyny chodzi przede wszystkim o powtarzalność i to niezależnie od luzów, temperatury i innych czynników wpływających na niedokładności. Maszyny, które nie mają liniałów też muszą powtarzalnie obrabiać detale niezależnie od kierunku obciążenia podczas szukania bazy, dlatego naprężenie i kierunek obciążenia nie powinien mieć wpływu na dokładność bazowania widzianą z osi silnika.

Nie powinno się stosować enkodera na drugim końcu śruby ponieważ inercja takiego układu i elastyczność skrętna śruby spowodują przesunięcia fazowe prowadzące do wzbudzenia się układu regulacji.

Podobnie się ma sprawa z paskiem. Enkoder powinien być zamontowany na osi silnika na sztywno, a elastycznie powinna być podparta obudowa enkodera.

Rozdzielczości enkoderów 120 ppr może się w drukarkach stosuje, a nie w maszynach CNC. Dzisiaj standardem jest 2500 ppr, co po dekoderze kwadraturowym daje 10000 impulsów na obrót, co z kolei na śrubie 10mm daje rozdzielczość pomiaru 1um.
Są enkodery o większej rozdzielczości ale powyżej 5000ppr pojawiają się problemy z częstotliwością przy wysokich obrotach. Stosowane są również enkodery absolutne, ale raczej są to systemy zamknięte z dedykowanymi sterownikami i szeregowym protokołem transmisji (wymagają baterii), ale to już inna bajka.

Są też maszyny z liniałami i bazowanie odbywa się tam na indeksie liniału, ale to też inna bajka.

Każdy enkoder inkrementalny serwonapędu maszyny CNC ma sygnał indeksu -jeden impuls na obrót służący właśnie do precyzyjnego bazowania i w przypadku serwonapędów AC do synchronizacji wektora pola. Krańcówka zewnętrzna musi oczywiście być ale jej dokładność jest mało istotna ponieważ określa położenie z dokładnością do jednego obrotu śruby. Oczywiście ważne aby indeks enkodera nie był ustawiony na skraju zadziałania krańcówki.

Problem w tym, że kol. Olo prawdopodobnie doskonale o tym wie i zupełnie nie mam pojęcie co Szanowny Kolega chciał swoimi uwagami osiągnąć. Jeśli jednak nie wie i jeszcze ma jakieś wątpliwości to służę pomocą.

Proces inicjowania maszyny przebiega dwuetapowo.
Najpierw czeka się na pojawienie się sygnału z krańcówki, potem na indeks z enkodera.
dokładność takiego pozycjonowania widziana z osi silnika jest przy odpowiedniej rozdzielczości enkodera w mikronach ponieważ pomiar nie zależy od luzów, naprężeń i dryftu termicznego elementów napędowych na których jest ta krańcówka zainstalowana.
Jednak takie pozycjonowanie obsługują tylko systemy sterowania ze sprzętowym interpolatorem ponieważ muszą zatrzasnąć współrzędne "w locie" na zboczu sygnału indeksu, następnie zatrzymać się i ewentualnie wrócić do znanej już pozycji.